به گزارش حوزه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «عصر اترک»، مجید پورخیاط، سرپرست اداره سازمان‌های مردم‌نهاد و خیران سلامت در دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در یادداشتی نوشت: در سال‌های اخیر، شاهد تغییراتی در روند فعالیت‌های انجمن‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد بوده‌ایم که در نوع خود جای تأمل دارد.

سازمان‌هایی که روزی باهدف دفاع از حقوق مردم، مطالبه‌گری از مسئولان و ارائه راهکارهای اجتماعی به وجود آمدند، امروز گاهی به جایی رسیده‌اند که یا صدای آن‌ها به گوش نمی‌رسد یا در پیگیری مطالبات اجتماعی و قانونی خود چندان فعال نیستند.

این مسئله نه‌تنها باعث کم‌رنگ‌شدن تأثیرگذاری آن‌ها در جامعه شده است، بلکه منجر به ناامیدی و گله‌مندی از سوی سازمان‌ها و نهادهایی که انتظار همکاری فعال و اثربخش از این انجمن‌ها و مؤسسات دارند، شده است.

انجمن‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد، به‌ویژه در زمینه‌های اجتماعی و خیریه، باید به‌عنوان زبان گویای مردم و نیروهای مطالبه‌گر در برابر نهادهای دولتی و سایر ارگان‌های تأثیرگذار عمل کنند. 

نقش آن‌ها نه‌تنها در ارائه خدمات به جامعه، بلکه در پیگیری حقوق مردم و تقویت فرهنگ مشارکت اجتماعی حیاتی است، متأسفانه، در حال حاضر بسیاری از این سازمان‌ها به دلیل نداشتن برنامه‌ریزی صحیح، منابع محدود یا حتی فقدان راهبردهای مدون، از رسالت اصلی خود دور شده‌اند و به‌جای پیشبرد اهداف مطالبه‌گری، درگیر فعالیت‌های روزمره‌ای شده‌اند که تأثیرگذاری آن‌ها را کاهش داده است. 

از سوی دیگر، نهادها و سازمان‌های دولتی و خصوصی که با انجمن‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد همکاری می‌کنند، از کاهش فعالیت‌های آن‌ها نگران شده‌اند.

این سازمان‌ها انتظار دارند که انجمن‌ها همچنان در جهت حمایت از حقوق مردم و ارتقای آگاهی عمومی فعال باشند و نقش خود را در تأثیرگذاری بر سیاست‌گذاری‌ها و اجرای پروژه‌های اجتماعی ایفا کنند.

کمبود فعالیت‌های مستمر و منسجم از سوی برخی انجمن‌ها باعث کاهش اعتماد عمومی به این نهادها و در نتیجه نبود موفقیت در بسیاری از پروژه‌های اجتماعی و انسانی شده است.

لازمه بازگشت این انجمن‌ها و مؤسسات به نقش واقعی خود، بازنگری جدی در اهداف و برنامه‌های آن‌هاست، به‌طوری‌که باید در اولویت‌های خود، مطالبات اجتماعی، آموزشی و حقوق بشری را قرار دهند و با برگزاری جلسات منظم، کارگاه‌های آموزشی و مشاوره‌ای، با بهره‌گیری از تخصص‌های مختلف، به تقویت جنبش‌های مطالبه‌گر بپردازند. 

این انجمن‌ها باید به طور فعال با سیاست‌گذاران و مقامات دولتی در ارتباط باشند و از ظرفیت‌های موجود در جامعه برای ارتقای وضعیت گروه‌های هدف استفاده کنند. 

در کنار این مسائل، انجمن‌ها باید خود را در راستای شفافیت و پاسخ‌گویی تقویت کنند و از نهادهای دولتی و غیردولتی بخواهند که با مشارکت‌های خود در برنامه‌های اجتماعی و خیریه‌ها، به تقویت نقش این سازمان‌ها کمک کنند. 

در غیر این صورت، همان‌طور که امروز شاهد هستیم، انتظارات به‌جا و درخواست‌های مکرر از سوی نهادها و مردم به شکلی منفی و ناامیدکننده خواهد بود. 

در نهایت، لازم است که همه ما به‌عنوان اعضای فعال در این انجمن‌ها و مؤسسات، بدانیم که فقط با بازگشت به اصول اولیه خود و ایفای نقش واقعی در جامعه می‌توانیم به تحقق اهداف اجتماعی و انسانی خود دست پیدا کنیم که این بازگشت به مسئولیت‌های اجتماعی نه‌تنها موجب ارتقای جایگاه انجمن‌ها و مؤسسات مردم‌نهاد خواهد شد، بلکه برای نهادهای دولتی و مردم نیز نویدبخش یک همکاری مؤثر و پرثمر خواهد بود.